Oca of Yam, Sjaak (Jaap) en de bonenstaak en vreemde eenden in de bijt

Hoi iedereen

Het was hier de afgelopen week mooi zomerweer 🌤🌥⛅ en mooi zomerweer in Noord-Jutland wil zeggen dat de  temperaturen rond de 23 ℃ liggen en dat het vooral droog is. (Officieel hoort het eilandje Fur bij Midden-Jutland maar geografisch liggen we in Noord-Jutland 😉) Temperaturen zoals in Nederland kennen wij niet hier, het kwik is deze zomer nog niet boven de 25 ℃  uit gekomen en eerlijk gezegd vind ik dat prima. In de afgelopen jaren hebben we wel droger weer gehad dan nu het geval is, dus wat dat betreft is het ook hier een raar "weerjaar", maar geen tropische temperaturen en geen extreme temperatuurschommelingen. De weersvoorspellingen gaven regen en onweersbuien af voor woensdag en inderdaad is er die dag best veel regen gevallen, de moestuin was heel dankbaar want die had al 2 weken geen regen meer gehad op wat miezerregen na. Op donderdag was het weer redelijk met 's middags veel zon maar op vrijdag opnieuw veel regen. Jammer genoeg gaat het dit weekeind ook nog hard waaien. Hopelijk komt de zomer volgende week weer terug. 

Toen ik in de moestuin aan het wieden was kwam ik een klein wit viooltje tegen. Ik heb 'm er voorzichtig uitgetrokken en toen ik aan het bloempje rook was het alsof ik een flesje parfum geopend had. Ik dacht; hoe kan zo'n klein bloempje nu zo lekker ruiken. Ik heb 'm in een potje geplant en hoop dat hij wil gaan groeien 😍. Volgens internet is het een akkerviooltje. 

Mierenoverlast

Dit jaar hebben we veel mieren 🐜🐜🐜 We komen ze echt overal tegen en ik heb al een grote bak met groene kool een paar weken geleden leeg kunnen halen omdat er een groot mierennest in zat en nu heb ik de bloemkolen uit hun bak moeten halen. Het zijn iedere keer kleine rode mieren die in de bakken gaan zitten. De "gewone" zwarte mieren zitten tussen de tegels. De groene kolen en de bloemkolen heb ik weg kunnen gooien. Het gekke is dat mieren geen planten eten maar de planten zagen er echt niet meer uit, het schijnt dat de wortels van je planten uitdrogen door het mierennest las ik op internet. Ik weet niet wat er precies gebeurt maar het was helemaal niks meer. 

Dus toen had ik twee grote bakken leeg staan......Dat kan natuurlijk niet hè 😆 en laten we nou toevallig afgelopen weekeind langs het tuincentrum in Jebjerg rijden 😇. En wat heb ik daar gevonden? 

Oca plantjes (New Zealand Yam) en Olijfkruid 😀 Ik had er nog nooit van gehoord.....

Oca:

Bij ons misschien niet zo bekend, maar in het Andesgebied na de aardappel de meest gegeten groenten en in Nieuw-Zeeland ook zeer populair. Ze groeien tot een hoogte van 3000 m! De knolletjes zijn bolrond, met dwarsliggende inkepingen en ook bekend onder de naam Yams (maar dat zijn het niet). Het klaverblad en de oranje-gele bloemen zijn heel decoratief. De smaak is als een aardappel met een prettige, lichtzure nasmaak. Deze zure nasmaak verdwijnt overigens als de knollen een paar dagen in de zon hebben gelegen, ze worden dan bloemig en zoet. De knolletjes kunnen gebakken, gekookt, gewokt of gefrituurd worden en hoef je niet te schillen. Rauw kunnen ze ook gegeten worden en de smaak is te vergelijken met die van een zacht, licht zoet radijsje. De knollen niet in de koelkast bewaren want dan wordt de smaak minder. De Nieuw Zeelandse oca is één van de zachtst smakende variëteiten.

Oca

De teelt in het kort: 

In maart de knolletjes aan de groei brengen op een warm licht plekje, zo mogelijk bij mooie dagen buiten zetten en vanaf half mei definitief buiten planten. Laat in de herfst afdekken om een zo lang mogelijke afrijping te krijgen. Wacht met de oogst liefst tot eind november – begin december, net voor de eerste echte nachtvorst. Het telen van de oca kan in zowat elke moestuin. Hij stelt bijzonder weinig eisen aan de grond. Je kan hem bij wijze van spreken zelfs tussen kiezels en zand telen. Al staat hij graag niet te nat en lekker in de zon. Ook voor de teelt in pot leent deze groente zich ideaal. Omdat hij maar 30 cm hoog wordt kan hij makkelijk op een terras opgekweekt worden. Ze verdragen geen vorst. 

Nou, dat is een heel verhaal en het woord Yams kwam mij bekend voor. Is dat niet die puree die ze in Amerika eten met thanksgiving? Dus ik dacht gelijk dat het zoete aardappelen waren maar dat is dus niet zo! 

Noord-Amerikanen gebruiken de woorden 'yam' en 'sweet potato' vaak door elkaar. En Nieuw-Zeelanders noemen een Oca een Yam, terwijl het helemaal geen Yam is. 

•  Oca komt uit de Klaverzuringfamilie.
•  De zoete aardappel of bataat komt uit de Windefamilie.
•  De "gewone" aardappel komt uit de Nachtschadefamilie. 
•  Yam of napi komt uit de Dioscoreafamilie (Lelie-achtige).

Weer wat geleerd! Ik heb vier plantjes gekocht om het uit te proberen. Je schijnt ook heel makkelijk met de kleine knolletjes van je oogst het jaar daarop weer Oca te kunnen kweken, net als met aardperen. Het is wel spannend om het hier in Denemarken te kweken omdat we vaak al in november vorst hebben maar ik kan de bak in het najaar in de kas zetten en goed toedekken 👍

Nieuw Zeelandse Oca

 

Oca heeft duidelijk klaverblad

Olijfkruid (Santolina viridis):

Olijfkruid, ook wel heiligenbloem genoemd en zoals de naam al doet vermoeden smaakt en ruikt dit kruid naar (ingemaakte) olijven. De plant heeft echter niks te maken met de olijfboom, wel komen ze allebei uit het Middellandse zeegebied. De plant wordt 30 / 60 cm hoog en is goed winterhard. De bladeren zijn fris groen van kleur en in de zomermaanden bloeit de plant met crème gele bolletjes. Je kunt het blad en de stengel eten van deze plant. In de keuken worden deze als smaakmaker verwerkt in pastagerechten, in zelfgemaakte pesto’s of toegevoegd aan dressings voor sla of tomaten. De smaak is goed te combineren met vis- en vleesgerechten, bij kaas, in mediterraanse sauzen of salades.

Het kruid viel mij op omdat ik het zo ongelooflijk lekker vond ruiken, het was of ik een Italiaans restaurant binnen liep 👃. Ik ben dus eigenlijk mijn neus achterna gegaan om er achter te komen welke plant zo lekker rook en dat bleek dit kruid te zijn. Ik heb er twee gekocht en één plant in de tweede lege bak buiten gezet samen met opgekweekte basilicum, bieslook en citroenmelisse en de andere in de kas. Zo kan ik zien waar hij het het beste doet 👍.

Kruidenbak

Olijfkruid

En Jason was ook helemaal happy want die heeft weer twee waterplanten uitgezocht. Sinds onze vijver maandenlang buiten zijn oevers was getreden en er veel oeverplanten dood waren gegaan, koopt hij iedere keer een vijverplant als we in een tuincentrum zijn. Intussen staan er meer planten in en om de vijver dan voor het natte voorjaar 😂. Deze keer heeft hij Lythrum Salicaria (Grote Kattenstaart) en Myosotis Palustris (Moerasvergeet-mij-nietje) meegenomen. 

Het wordt daar een paradijsje bij de vijver 😍

Eind mei had ik het in een post over spiegeleieren (Limnanthes douglasii), een moerasplantje dat het goed doet aan de oevers van water en toen ik nog wat zaadjes bestelde keek ik gelijk of ze die zaadjes ook hadden. En jawel, dus in juni heb ik ze voorgezaaid en nu zitten er inmiddels bloemetjes in 🤩. Ik ga er zeker ook een aantal bij de vijver zetten en dan maar hopen dat ze zich uitzaaien, het is namelijk een éénjarige plant.  

spiegeleitjes

    

Update over de Witte vlieg

Zoals ik in mijn vorige post schreef, heb ik Witte vlieg in de kas. Ik heb regelmatig gesproeid met brandnetelgier en heb de meest aangetaste planten buiten gezet zoals de Aubergines en een paar tomatenplanten. (Dit kan gelukkig omdat het heel lekker weer is). Verder heb ik gele vangplaten opgehangen en ik heb twee dagen lang ventilatoren aangezet in de kas. Op dit moment zie ik geen witte vliegjes meer, maar het duurt 5 tot 10 dagen voordat de eitjes uitkomen dus blijven opletten 🧐!

Augustus is oogstmaand 😎 

Ik heb weer twee keer een vergiet vol tomaten kunnen oogsten en deze keer zat er een Orange Queen bij. Heerlijke grote tomaat, friszoet. Mijn zus heeft ook een koningin tussen haar tomaten, een Golden Queen (Goldene Königin, een duits ras) en die schijnt zo lekker te zijn dat hij nooit het vergiet haalt. Ze eet ze recht van de struik 😂.....

Orange Queen

Mooie oranje kleur

Hier naast een San Marzano

En ik heb ca. 750 gr bonen en peulen geoogst en deze keer zaten er ook een paar paarse sluimererwten (Shiraz) bij. Een gedeelte gegeten en de rest in de diepvries. 

De Pronkbonen en Stokslabonen groeien als malloten in de bakken rond de moestuin. 

Pronkbonen Celebration en
Preisgewinner

Stokslaboon Blue Lake en
Borlotti- of kievitsboon Flambo

Stokspekboon Blauhilde en
Stokslaboon Neckargold 

 

Iedere keer als ik er langs loop moet ik denken aan het sprookje van Sjaak en de bonenstaak of was het Jaap 🤔? Die bonenstaak reikte tot in de hemel.....nou deze is goed op weg 😂.

Hij heet niet voor niets
Preisgewinner (prijswinnaar)

De rekjes in de bakken blijken niet hoog genoeg te zijn dus had ik bij één bak er nog maar een hele lange bamboestok ingezet maar de volgende dag groeide de bonenstaak daar ook al voorbij 😱 waar gaat dit naar toe??? Hopelijk niet naar een reus die kindertjes eet 😅.

In juni had ik Nieuw-Zeelandse spinazie gekweekt in een grote bak en we hebben daar een paar keer heerlijk van gegeten. Helaas zijn deze planten door de vele regen in juni letterlijk verzopen ondanks de vele gaten onderin de bak, dus heb ik die opnieuw voorgezaaid. En deze week heb ik acht Nieuw-Zeelandse spinazieplantjes uitgeplant in de moestuin. Ik had eerder al twee plantjes uitgeplant en die zijn ondertussen flink gegroeid en daar heb ik al wat van kunnen oogsten. Van Nieuw-Zeelandse spinazie oogst je het blad, niet de hele plant. Oogst veel en vaak want hoe meer blad en toppen je oogst, hoe meer de plant aanmaakt heb ik geleerd van internet 😄. 

Jonge N-Z spinazie

Hier al flink gegroeid

Vreemde eenden in de bijt

Ik heb midden in de moestuin rondom de vlaggenmast rode zonnebloemen geplant (Evening Sun) en ik liet een aantal weken geleden al een foto zien in mijn post van deze zonnebloem. Komt Jason binnen en zegt tegen mij; dat waren toch rode zonnebloemen? Ja, hoezo? Er staat een gele open nu 🌻Ik ga gelijk kijken natuurlijk en inderdaad.....

Je ziet duidelijk verschil en het lijkt erop dat
ze elkaar niet willen leren kennen 😆

En zo had ik ook Goudsbloemen (Sunset Buff) opgekweekt en had er zoveel dat ik er ook nog vijf onder de aardbeien op het terras geplant had. Er is daar een strookje tegelvrij en dat leek mij een leuk plekje. 

Dit is de Sunset Buff

Maar tot mijn grote verrassing kwamen er nog een paar andere goudsbloemen op. Grote gele goudsbloemen....

Verkeerd zaadje in het zakje 😂?

Ik had het in mijn vorige post over kruisbestuiving en Bram in Zweden legt in zijn laatste vlog uit hoe het komt dat je niet altijd zeker weet wat er uit een zaadje komt wanneer je je eigen zaden oogst en gebruikt. Mocht je geïnteresseerd zijn staat hieronder de link:

Heimdall's gård

Ik vind trouwens dat Goudsbloemen een heel grappig zaaddoosje hebben. Het is net een tulbandje.... 

🦋 En verder kwam ik dit kleine vlindertje tegen. Het is een Sint Jansvlinder ook wel bloeddropje genoemd, niet verwarren met een Sint Jacobsvlinder, die heeft namelijk rode strepen en maar een paar rode stippen. Het grappige is dat het allebei nachtvlinders zijn die overdag actief zijn maar het is geen familie van elkaar. Ik vind het een heel apart vlindertje.

Sint Jansvlinder

                                                                

Dit was het weer voor de week. Allemaal een fijn weekeind en tot volgende week 👋