vrijdag 26 september 2025

Zelf zuurkool maken en wat is Slangenradijs?

Hoi iedereen
Wat leuk dat je aanhaakt πŸ˜€, pak een kopje thee of koffie en lees gezellig mee!

Het weer
Wij hebben echt heerlijk herfstweer met volop zon 🌞. In het weekeind nog regen maar nu is het al heel de week heerlijk! Strakblauwe lucht. We merken wel dat het al bijna eind september is want het is echt al weer een heel stuk sneller donker 's avonds en 's ochtends wordt het al veel later licht. Dat gaat hier in het noorden heel snel in het najaar. De temperatuur is deze week 's nachts onder de 10℃ gegaan en dat merk ik aan een aantal tomatenplanten. Die zijn daar niet zo happy mee πŸ₯Ά.....maar zolang de tomaten blijven kleuren ruim ik nog niets op πŸ˜†. Ik spreek ze toe en moedig ze aan πŸ‘. Verder staan er nog overal bloemen te bloeien in de bakken en in de moestuin. 

Scabiosa
Afrikaantjes
Cosmea











Gele roos
Goudsbloemen
Strobloemen












Veel bramen overal
strakblauwe lucht














Wat oogst ik nog?
Deze week een aantal wortelen en peulen geoogst en een paar dunne preien. De preien moeten nog dikker worden maar ik had er een paar nodig voor in de nasi dus dan maar hele dunne preien, ze smaken heerlijk. Pepers en tomaten geoogst. De pepers kleuren mooi op de vensterbank πŸ‘.

Regenboogpepers en een habanero
Verschillende soorten tomaten











En weer maar een lekkere tomatensalade gemaakt deze week πŸ˜€.











Er hangen al weer oranje habanero pepers aan de plant.












Zelf zuurkool maken
In mijn vorige post vertelde ik dat ik een zuurkoolpot had gekocht en ik heb afgelopen weekeind zuurkool gemaakt. Aangezien ik dit nog nooit gedaan had, ben ik flink op internet aan het zoeken geweest naar de juiste methode en welke kruiden lekker zijn bij de zuurkool. Nou, nou dat was weer lachen want ik heb nog nooit zoveel verschillende manieren gehoord om iets te maken 😁. Het begint al met de hoeveelheid zout die erbij moet en de kool wel of niet kneden....Bij sommigen is de zuurkool na 3 weken al klaar terwijl anderen zeggen dat het minstens 2 maanden moet fermenteren. Dan kun je schijnbaar ook nog zuurkool maken van spitskool en van rode kool. Nooit geweten. Dit kan frustrerend zijn als je gewoon wilt uitvinden hoe je zuurkool maakt zoals je die thuis bij je moeder kreeg. Mijn zus stuurde zelfs al filmpjes op hoe Amish vrouwen zuurkool maken πŸ˜‚.
Maar, geen paniek want bij mijn mooie Deense zuurkoolpot zat een recept voor het maken van Sauerkraut (zuurkool op z'n Deens, eigenlijk is het Duits maar de Denen hebben dat woord gepikt). En ik vertrouw op de Denen want ze doen hier alles nog lekker ouderwets en dus ook het maken van zuurkool. Een lekker simpel recept met witte kool, karwei zaad, jeneverbessen en zout. 

Op één kool van 1 kg gebruiken ze 20 gram zout. Met andere woorden 2% van het gewicht van de kool gebruik je aan zout. Dus je weegt je kolen en pakt hier 2% van in grammen en dat aantal is het zout dat je nodig hebt. 
  1. Hou de mooiste buitenste bladeren apart, die heb je straks nodig. 
  2. Je snijdt de kolen in dunne reepjes, ik gebruikte een scherp vleesmes maar je kunt ook een speciale koolschaaf gebruiken. Doe de kool en het zout in een grote schaal. Ik had twee hele grote kolen en heb mijn (schone) afwasteil hiervoor gebruikt want ik had geen schaal of pan groot genoeg hiervoor.
  3. Laat nu de kool en het zout 10 minuten staan. 
  4. En nu wordt het leuk want hierna ga je de kool kneden, masseren en dit mag best hard en stevig. Je kunt eventueel plastic wegwerphandschoentjes aandoen. Na 5 minuten wacht je even een paar minuten en dan weer 5 minuten kneden. Je zult nu zien dat er ineens veel vocht uit de kolen komt. 
  5. Nu kun je alles in de zuurkoolpot doen, ook het vocht. Je drukt iedere keer een laag zuurkool stevig aan met bijvoorbeeld een stamper. Je vult de pot tot ongeveer 10 centimeter onder de rand en de zuurkool moet onder het vocht staan als je er op drukt. 
  6. Je gebruikt de hele koolbladeren om de bovenkant af te sluiten en legt er de gewichten op. Bij een zuurkoolpot met waterslot doe je nu de deksel erop en vult de rand met water met een beetje zout erin. Nu kan het gas ontsnappen maar er kan geen lucht in. En je gaat heel wat gasvorming krijgen 😜...
  7. Zet de pot op kamertemperatuur weg (bij mij staat de pot in de bijkeuken). Controleer om de 3 Γ  4 dagen of er nog genoeg water in de rand staat. Na 4 weken kun je proeven of het zuur genoeg is en dan beslis je of je het nog verder laat fermenteren of niet. Is de zuurkool goed dan kun je het in afgesloten potten doen (zorg wel dat de zuurkool onder het vocht blijft staan, eventueel bijvullen met water) en in de koelkast bewaren. Dan is het 4 tot 6 maanden houdbaar. Je kunt de zuurkool ook in weckpotten doen en wecken. Hierna is de zuurkool jarenlang houdbaar. 
Witte kool met zout mengen
Bovenop de gewichten














Ik had wat witte kool achtergehouden en daar nog kerriepoeder doorheen gedaan en twee weckpotten hiermee gevuld. Kerrie-zuurkool zijn wij ook gek op, ik heb één volle eetlepel kerriepoeder gedaan op "1 liter pot" zuurkool. Je volgt de instructies zoals hierboven en vult de pot ook af tot ongeveer 10 centimeter onder de rand. Je dekt het af met een koolblad en als gewicht heb ik borrelglaasjes gebruikt. Je kunt ook kleine stenen gebruiken uit de tuin. Wel even afspoelen en plasticfolie er om heen doen. 

Twee potten kerrie zuurkool
Wanneer je ouderwetse weckpotten gebruikt om zuurkool te maken, zoals ik, die met een rubber ring en beugelsluiting, heb je meer werk in het begin want je moet de potten iedere dag 1 Γ  2 keer even openen om de lucht er uit te laten. Dit mag je niet overslaan want er komt heel veel druk op te staan. Je kunt ook de deksel dichtdoen maar niet de beugel zodat de lucht eruit kan maar vind ik niet zo hygiΓ«nisch, ik ben toch bang voor insecten die er misschien inkruipen. Door het mooie weer staat hier alles nog open overdag. Er zijn ook speciale "hoesjes" te koop die je over de bovenkant van de pot kunt doen. 





Vanaf dag twee hoorden we regelmatig blubblub uit de keuken komen. En met regelmatig bedoel ik ieder kwartier zeker. Wij hadden vroeger als kinderen goudvissen in een vissenkom en die konden ook wel eens precies hetzelfde geluid maken dus het was wel een gezellig geluid in mijn beleving. Achteraf gezien bleken die vissen waarschijnlijk zuurstofgebrek te hebben en na de kom kwam er een klein aquarium met zuurstofpompje. Wel zielig als ik er aan terug denk maar ja, wisten wij veel, ik heb het over 50 jaar geleden πŸ˜‚. Maar goed, het geluid deed me in ieder geval aan vroeger denken πŸ˜…. 

En verder?
Op zondag hebben we een wandeling gemaakt met Lizzy bij het Bryghus. Terwijl we bovenlangs een klif liepen zag ik een plant staan met allemaal peulen en verderop lag een tak van diezelfde plant met peulen eraan op het pad, alsof iemand ze had laten vallen. Ik dacht πŸ€” als iemand ze mee wilde nemen is het misschien wel een hele leuke plant dus ik heb de tak meegenomen. Thuis gelijk gaan onderzoeken wat het was en google besloot dat de peulen van een Rattenstaartradijs waren πŸ˜† of Slangenradijs. Ik vond dit al gelijk niet meer zo aantrekkelijk want met die namen leek me dit niet succesvol. Maar na wat meer onderzoek bleek dit wel zeker een aantrekkelijk plant te zijn en een aanwinst voor de moestuin. 

Mijn gevonden peulen
Van internet
Ook de plant zelf was identiek als de afbeeldingen op internet van Slangenradijs/Rattenstaartradijs dus ik ben er van overtuigt dat het inderdaad om deze radijssoort gaat. 







Slangenradijs, Javaanse radijs, of rattestaartjes (Raphanus caudatus)
Drie verschillende namen voor dezelfde plant, ik gebruik vanaf nu Javaanse radijs anders wordt het onduidelijk (en het klinkt smaakvoller πŸ˜‰)
Van internet:
Javaanse radijs is oorspronkelijk afkomstig van het Indonesische eiland Java, maar wordt in India en Zuidoost-AziΓ« gecultiveerd en was al in de 19e eeuw bekend en in Europa geΓ―ntroduceerd. Javaanse radijs is een zusje van de ons zo bekende radijs maar deze vormt geen knolletjes, in plaats daarvan eet je de hauwtjes, oftewel de nog onrijpe zaaddozen in hun geheel zoals bij peultjes of snijbonen. Je oogst ze jong, dan zijn ze knapperig en sappig, later worden ze wat taai en draderig. Ze smaken naar pittige radijs. Je kunt ze rauw eten of toevoegen aan allerlei salades en wokgerechten. Ook de bladeren en de bloemetjes kunnen geoogst worden, deze hebben een frisse radijssmaak en kunnen eveneens in een salade gemengd worden. 

Wanneer je op Javaanse radijs (of een van de andere namen) googelt zie je ook gelijk waar de zaden allemaal te koop zijn en dat is dus overal! Het is een makkelijke plant die niet veel vraagt en op veel verschillende soorten grond kan groeien. Ik voel me weer lekker achteraan hobbelen omdat ik er nog nooit van gehoord had πŸ˜‚. Dit komt zeker in de moestuin volgend jaar πŸ‘. 

Ik ben natuurlijk al flink aan het nadenken over volgend seizoen. Wat wil ik zaaien en wat helemaal niet meer. Er is niet veel wat ik niet meer wil zaaien want alles is goed bevallen dit jaar. Alleen weet ik niet of ik volgend jaar weer aardappelen ga telen πŸ₯”πŸ₯”πŸ₯”. Ik vond het heel leuk maar ik had wat stress in verband met de hoeveelheid tomatenplanten in de directe omgeving van de aardappelplanten en dat weer in verband met phytophthora maar ja, het is wel heel fijn om in de "aardappelbak" te kunnen duiken voor een pan aardappelen. 

Verder had ik veel te veel tomatenplanten en dankzij de mooie zomer is dit helemaal goed gekomen ondanks de droogte, ik heb echt een mega opbrengst. Heel veel tomatensaus kunnen maken om te wecken, in te vriezen of gelijk op te eten. Maar met een koelere zomer was dit misschien niet zo geweest en hadden we dezelfde zomer gehad als vorig jaar had ik misschien alles al vroeg moeten ruimen i.v.m. ziektes door al het vocht. Ach, je moet natuurlijk ook gewoon geluk hebben maar het was heel veel werk, al die tomaten. Dus volgend jaar wat minder πŸ˜…. 

Er ligt alweer een nieuwe lading op de vensterbank










Ik heb al wat zaden besteld voor volgend jaar en daar zitten best wel spannende zaden tussen zoals de Hubbard Blue pompoen, Koninginnekruid en Amish paste tomaat. Hier kom ik natuurlijk volgend jaar op terug wanneer ik ze ga zaaien. 

Dit was het voor deze keer. Iedereen een fijn weekeind en tot de volgende keer πŸ‘‹.



Kiemgroenten en bosuien kweken in de winter

Hoi iedereen Gezellig dat je aanhaakt πŸ˜€. Het weer Regen, regen, regen.....🌧 wat we afgelopen zomer niet kregen krijgen we nu genoeg. Het z...